Қазіргі заманның қарқынды өзгерістері мен жаһанданудың әсері жастардың рухани дамуына ерекше ықпал етуде. Жастар – қоғамның қозғаушы күші әрі болашағы. Осы орайда, олардың саналы, ізгі, рухани құндылықтарға бай азамат болып қалыптасуы – маңызды міндеттердің бірі. Бұл үдерісте діннің, әсіресе рухани тәрбиенің алар орны ерекше.

         Дін – адамның ішкі жан дүниесін байытып, оның өмірлік ұстанымдарын бекітетін басты рухани тірек. Діннің негізгі мақсаты – адамды ізгілікке, мейірімділікке, әділеттілікке және өзара құрметке тәрбиелеу. Бұл құндылықтар жастардың:

• Моральдық қағидаларды қабылдауына;
• Қоғам алдындағы жауапкершілігін сезінуге;
• Төзімділік пен сабырлық қасиеттерін бойына сіңіруіне ықпал етеді;

         Ислам діні мәселен, адамның адамгершілік қасиеттерін жетілдіріп, Аллаға сенім арқылы рухани тепе-теңдікке жетуді көздейді. Жастар арасында осы құндылықтарды түсіну мен игеру олардың тұлғалық дамуына оң ықпал етеді.

         Рухани тәрбие – адамның ішкі жан дүниесін байытып, адамгершілік, әділеттілік, мейірімділік, сабырлылық сияқты құндылықтарды бойына сіңіру. Дін осы құндылықтарды негіз етіп, қоғамдағы бейбітшілік пен тұрақтылықты сақтауға бағытталады.

         Жастар үшін рухани тәрбие:

• Өзін-өзі тануға көмектеседі;
• Мақсатты өмір сүруге жетелейді;
• Отбасылық және әлеуметтік қатынастарды нығайтады;
• Қоғамдағы жауапкершілікті сезінуге ықпал етеді.

         Дін жастардың рухани-адамгершілік тәрбиесін тереңдетуге бағытталған қуатты құрал. Ислам діні, мысалы, адамды Алланы тануға, шүкіршілік пен сабырлыққа, жақсылық жасауға және басқаларға жанашырлық танытуға шақырады.  Соңғы жылдары жастар арасында дінге қызығушылықтың артқаны байқалады. Бұл бірнеше факторларға байланысты:

         1.  Рухани ізденіс – материалдық құндылықтардың үстемдігі жастарды рухани бос кеңістікке әкеледі. Олар бұл бос орынды толтыру үшін дінге бет бұрады.

         2. Әлемдегі тұрақсыздық пен дағдарыс – сенімнің, үміттің және тыныштықтың көзі ретінде дінге жүгіну.

         3.  Отбасылық тәрбие – рухани құндылықтармен танысуға ықпал ететін негізгі орта.

         Алайда дінге қызығушылықтың артуы кейбір қауіптерді де тудырады. Жастар арасында діни білімнің жеткіліксіздігі мен ақпаратты дұрыс сүзбеу радикализмге немесе дінге деген теріс көзқарасқа әкелуі мүмкін. Сондықтан олардың діни сауаттылығын арттыру өте маңызды. Жастардың дін арқылы рухани дамуы тек жеке бастың немесе отбасылық тәрбие деңгейінде қалмауы керек. Бұл үдерісте білім беру мекемелері, мәдени орталықтар, діни ұйымдар және мемлекет өзара ынтымақтастықта жұмыс атқаруы тиіс.

         •   Мектептер мен университеттер діннің мәдени-рухани маңызын түсіндіру үшін арнайы бағдарламаларды енгізуі қажет.

         •    Медиа мен әлеуметтік желілер жастарға дұрыс бағытта ақпарат таратуы тиіс.

         •    Діни ұйымдар жастар арасында шынайы діннің бейбітшілік пен адамгершілікке шақыратынын насихаттауы қажет.

         Қорытындылай келе, жастардың рухани тәрбиесі – қоғамның тұрақтылығы мен болашағы үшін аса маңызды. Діннің бұл үдерістегі орны ерекше, себебі ол жастарды рухани бай, адамгершілігі мол, өз еліне, отбасына және қоршаған ортаға жауапты тұлға ретінде тәрбиелеуге бағыттайды. Сондықтан рухани тәрбие мен діни білімді үйлестіре отырып, жастарға дұрыс бағыт-бағдар беру – барша қоғамның ортақ міндеті. Қоғамдағы әрбір азамат жастардың рухани дамуына үлес қосып, оларды мейірімділік, толеранттылық және әділеттілік қағидаттарына баулуға атсалысуы қажет. Тек осылайша біз болашағы жарқын, тұрақты қоғам құра аламыз.

 Р.Исматулла

 Теолог маман: