Дін мен заң – қоғамдағы  тәртіп пен руханиятты сақтайтын екі маңызды тетік. Дін – адамның  ішкі сенімі мен моральдық құндылықтарына жауап берсе, заң – қоғамдық  өмірді реттейтін, бәріне ортақ ереже. 

Қазақстан – зайырлы  мемлекет. Бұл дегеніміз, дін мемлекеттен бөлінген, алайда азаматтардың діни сенім бостандығы заңмен қорғалады. Әр адам қалаған дінді ұстануға, діни рәсімдерін орындауға ерікті. Бірақ бұл еркіндік заң шеңберінде жүзеге асуы тиіс. 

Діни нормалар адамның жеке өміріне, жүріс-тұрысына бағыт беріп, ізгілікке тәрбиелесе, заң қоғамдық тәртіпті қамтамасыз етеді. Екеуі бір-бірін толықтырып, қоғамда тұрақтылық пен үйлесімнің сақталуына ықпал етеді. 

Тағы бір қырынан қарасақ, дін мен заң – қоғамдағы рухани және құқықтық тәртіптің тірегі. Екеуі де адам өмірінің маңызды бағыттарын реттейді: дін – жүрек пен санаға, заң – әрекет пен тәртіпке жауап береді.

Дін адамды адалдыққа, сабырға, мейірімділік пен әділетке тәрбиелейді. Бұл – ішкі тәртіп. Ал заң сол құндылықтарды қоғам деңгейінде жүзеге асыруға мүмкіндік береді.

Қазақстанда діни сенім бостандығы мен зайырлылық принциптері қатар жүзеге асырылады. Мемлекет діни бірлестіктерге араласпайды, бірақ олардың әрекетін «Діни қызмет және діни бірлестіктер туралы» заңмен реттейді. Бұл – қоғамда тұрақтылық пен келісімді сақтау үшін қажет.

Дін  мен заң – бір-біріне қарсы емес, керісінше, үйлесіп жұмыс істейтін жүйелер. Екеуінің де мақсаты – әділетті, рухани әрі құқықтық сауатты қоғам қалыптастыру.

Қоғамның тұрақтылығы мен дамуы үшін рухани және құқықтық негіздердің өзара үйлесімі маңызды. Дін – адамгершілік пен тәрбие көзі болса, заң – тәртіп пен әділеттің тірегі. Осы екі жүйе қатар дамыған қоғамда тұрақтылық пен келісім орнығады.

Қазақстан зайырлы мемлекет болғанымен, діни сенім бостандығын қамтамасыз етеді. Конституцияда әр азаматтың ар-ождан еркіндігі мен діни сенімін ұстануына толық мүмкіндік берілген. Бұл құқық тек жеке адамның сеніміне ғана емес, жалпы қоғамның тыныштығына да әсер етеді.

Мемлекет діннен бөлінгенімен, діни бірлестіктер заң аясында қызмет етеді. Олар тіркеліп, өз қызметін заңға сәйкес жүргізуі қажет. Бұл қоғамда діни келісім мен тұрақтылықты қамтамасыз етеді.

Қоғамда түрлі діни көзқарастардың болуы заңмен реттеледі. Діни бірлестіктер мемлекет тіркеуінен өтіп, заң аясында қызмет атқаруы тиіс. Бұл – діннің саясатқа араласпай, руханият саласында ғана жұмыс істеуін қамтамасыз ететін тетік.

Дін мен заңның үйлесімділігі – қоғамның тұрақтылығы мен дамуының кепілі. Әр азамат өз құқықтары мен міндеттерін түсініп, заң мен діни нормаларды құрметтесе, қоғамда бейбітшілік пен келісім орнайды.

Діни ұйымдар заң шеңберінде тіркеліп, өз қызметін жүзеге асырады. Олар мемлекет саясатына араласпай, тек рухани бағытта жұмыс істейді. Бұл мемлекет пен дін арасындағы тепе-теңдікті сақтап, қоғамдық тәртіпті нығайтады.

Діни бірлестіктердің қызметін заң негізінде реттеу экстремизм мен ұлтшылдықтың алдын алады. Заң мен дін үйлесімі әртүрлі дін өкілдері арасындағы түсіністік пен сыйластықты арттырады.

Дін мен заңның үйлесімі – қоғамдағы тұрақтылық пен бейбіт өмірдің негізі. Азаматтар заңды құрметтеп, діни сенімдерін дұрыс ұстанса, елімізде бірлік пен татулық сақталады. Бұл Қазақстанның гүлденуіне жол ашады.

 

         Ұ.Тұрсын

      Түркістан облысы дін істері

      басқармасының «Дін мәселелерін

      зерттеу орталығы» КММ-нің маманы