Деструктивті діни ағымнан ада қоғам – тұрақты елдің негізі

Қазіргі жаһандану заманында ақпарат кеңістігінің кеңеюі, әлеуметтік желілердің ықпалы, діни білімнің жетіспеушілігі – қоғамда әртүрлі діни көзқарастардың, соның ішінде деструктивті ағымдардың таралуына жол ашып отыр. Бұл мәселе әсіресе жастар арасында белең алып, ел ішіндегі рухани тұрақтылық пен ұлттық тұтастыққа қауіп төндіруде. Сондықтан деструктивті діни ағымдардан ада қоғам құру – мемлекеттің қауіпсіздігі мен тұрақты дамуының басты кепілі болып табылады.

Деструктивті діни ағым дегеніміз не ?

«Деструктивті» сөзі латын тілінен аударғанда «бұзушы, жоюшы» деген мағынаны білдіреді. Демек, деструктивті діни ағым – бұл дәстүрлі діннің атын жамылып, қоғамда бүлік, алауыздық, зорлық-зомбылық пен радикал көзқарасты насихаттайтын топтар. Олар көбінесе жастар мен діни сауаты төмен азаматтарды арбау арқылы өз қатарына тартады.

Деструктивті діни ағымдардың мәні мен сипаты

Деструктивті діни ағымдар – бұл қоғамда алауыздық, іріткі, төзбеушілік пен радикалды көзқарастарды насихаттайтын топтар. Олар көбінесе дәстүрлі дінді бұрмалап, өз мүддесіне пайдалана отырып, адамдардың санасын улайды. Мұндай ағымдардың мүшелері мемлекеттің заңдары мен зайырлы құрылымына қарсы шығып, шариғатты бұрмаланған түрде қолдануды талап етеді. Олардың қызметі көбінесе құпия түрде жүргізіліп, әлеуметтік желілер мен бейресми діни сабақтар арқылы жүзеге асады.

Деструктивті ағымдардың қоғамға тигізетін залалы

Деструктивті діни ағымдар қоғам үшін аса қауіпті құбылыс болып саналады. Олар:

 • Қоғам бірлігін бұзады. Жат ағым өкілдері халықты өзара сенімсіздікке, күдікке итермелеп, ұлттық бірлікті әлсіретеді.

 • Отбасылық институтты әлсіретеді. Мұндай ағымдарға кірген адамдар өз ата-анасын, туған-туысын «кәпір» деп, қарым-қатынасты үзіп жатады.

 • Білім мен ғылымнан алшақтатады. Деструктивті топтар зайырлы білімді жоққа шығарып, жастардың дамуына кедергі келтіреді.

 • Терроризмге жол ашады. Радикалды бағыттағы ағымдар адамды экстремистік әрекеттерге итермелеуі мүмкін. Бұл – қоғам мен мемлекет үшін үлкен қатер.

Қазақстан – зайырлы мемлекет

Қазақстан Республикасы – көпұлтты және көпконфессиялы зайырлы мемлекет. Бұл қағида ел Конституциясында нақты бекітілген. Зайырлылық – дінсіздік емес, керісінше, дін бостандығына кепілдік бере отырып, мемлекеттің діни идеологиядан тәуелсіз болуын қамтамасыз етеді. Яғни, кез келген дінге сену немесе сенбеу әр азаматтың жеке құқығы болып табылады. Алайда бұл еркіндік теріс ағымдардың ел ішінде әрекет етуіне жол ашпауы тиіс.

Жат ағымдардан сақтану жолдары

Деструктивті діни ағымдармен күресу – тек құқық қорғау органдарының міндеті емес, ол бүкіл қоғам болып жұмыла атқарылатын жұмыс. Бұл бағыттағы басты іс-шаралар мыналар:

 1. Діни сауаттылықты арттыру. Жастарға дұрыс діни білім беру – жат ағымдардан қорғанудың ең тиімді жолы. Дінтану пәнін мектептерде, ЖОО-да сапалы оқыту қажет.

 2. Ұлттық құндылықтарды насихаттау. Қазақ халқының тарихы, салт-дәстүрі мен мәдениеті ислам дінінің Ханафи мәзһабымен ұштасып келеді. Осы бағытты сақтау – рухани иммунитетті күшейтеді.

 3. Ақпараттық түсіндіру жұмыстары. БАҚ, әлеуметтік желілер, мешіттер мен қоғамдық ұйымдар арқылы халыққа теріс ағымдардың белгілері мен зияны жайлы үнемі түсіндіру қажет.

 4. Отбасы тәрбиесі. Бала тәрбиесі отбасында басталады. Ата-ана балаға рухани, адами, ұлттық тәрбие беруі керек.

Деструктивті діни ағымдар – қоғамның тыныштығына, мемлекеттің тұтастығына, ұлттың болашағына үлкен қауіп төндіретін құбылыс. Оларға қарсы тұру – бүгінгі күннің өзекті міндеті. Егер біз рухани сауатты, ұлттық құндылықтарын құрметтейтін, бейбітшілік пен келісімді бағалайтын ұрпақ тәрбиелегіміз келсе, онда мұндай ағымдарға жол бермеуіміз керек. Тек осындай жағдайда ғана біз тұрақты, біртұтас, берік мемлекет құра аламыз. Сондықтан деструктивті діни ағымнан ада қоғам – тұрақты елдің негізі болып қала бермек.

 

  Д.Зиябек

 

Түркістан облысы дін істері басқармасы

«Дін мәселелерін зерттеу орталығы» КММ-нің

теолог маманы