Дәстүрлі Ислам діні кез-келген жағдайда экстремизм мен терроризм сияқты әрекеттерге жол бермейді.  Оның іліміне сәйкес, әділетсіз қан төгу - бұл үлкен күнә, ол қандай діндегі адамның қанына қарамастан оның жазасы да ауыр екені белгілі.  Бүгінгі күні өзін азамат ретінде түсінетін біздің барлық отандастарымыз түрлі күштер жасаған қастандықтар мен түрлі агрессиялардың сипатын дұрыс және терең түсінуі қажет.  Алла Елшісі (с.а.с.) бізде дау-дамай туралы бірнеше рет айтып, одан сақ болу керектігін баса айтты.

 Салимнен (р.а.) риуаят етілген хадисте Алла елшісі (с.а.с.) мінбер жанында тұрып: «Фитна шайтанның патшасы (немесе күн сәулесі) көтерілетін жақтан болады», - деді.  Алайда, әлемнің әртүрлі бөліктеріндегі, оның ішінде Таяу Шығыстағы, Ирактағы және Сириядағы қанды қақтығыстардың, мұсылман әлеміндегі әртүрлі секталар мен ағымдар арасындағы қақтығыстың, жазықсыз адамдардың өмірін жоғалтудың барған сайын күшейіп келе жатқан қақтығыс барлығымыз үшін үлкен алаңдаушылық тудырады.  Осы кезде келесі хадиске назар аударайық  Әбу Хурайрадан (р.а.) жеткен хадисте, Алланың елшісі Мұхаммед Мустафа (с.а.с.) «Адамдар басына сондай заман келеді, адам өлтіруші не үшін адам өлтіргенін және өлген адам не үшін өлтірілгенін түсінбейтін уақыт келеді», - деген.  Муслим риуаят еткен.

 «Анфал» сүресінің 25-аятында «Сондай-ақ араларыңдағы өз-өзіне қиянат жасаған азғындардың ғана басына келмейтін (кесірі бүкіл елге тиетін) алапат лаңнан сақтаныңдар. Алланың жазасының тым ауыр екенін де біліп қойыңдар», - делінген.

 Алла Елшісі (с.а.с.) сондай қиындардан сақ болуын қадағалап, былай деген: «Қиындық болған кезде тік тұрғаннан гөрі отырған абзалырақ, ал тік тұрған жүргеннен гөрі, жүрген жүгіріп баратқаннан абзал, кім фитнаға араласса, ол қиындыққа ұшырайды, ал кім одан демеу тапса,  тез арада жасырынсын», - деп айтқан.

 Бүгінгі таңда адамзат идеологиялық соғыстар, рухани қақтығыстар, әлемді қайта бөлуге бағытталған бірнеше зорлық-зомбылық идеяларының жағдайында өмір сүруде.  Қуғын-сүргін мен зорлық-зомбылық, терроризм мен экстремиз, азғындық пен рухани дағдарыстар қазір бұрынғыдан да қауіпті.  Мұндай жағдайда мұсылмандар әрдайым қырағы болуы керек, дос пен дұшпанның арасын ажырата білуі, дұшпандарға еліктемеуі, зұлым күштердің қуыршақтары болуы және өз жолдастары мен отандастарының өлтірушісі болмауы керек.  Себебі біз кез-келген қастандық пен сыбайлас жемқорлықтың артында өзімшілдік пен қызығушылық күштері тұрғанын бір сәтке ұмытып кетуге құқығымыз жоқ.

 Шынында да, адам қырағы болғанда ғана ол өзінің болашағына санасымен терең үңіліп, келуі немесе келмеуі мүмкін, сыбайлас жемқорлықтың алдын-алу және жою іс-әрекетінде де болады.  Керісінше, айналасында не болып жатқанына қарамаған, немқұрайлы адам әр түрлі апаттар мен ауыр жағдайларға тап болады.  Мұхаммед пайғамбар (с.а.с.) оның өмірінде біреудің ақысына кіру бұрын болмаған, бірақ кейінгі ғасырларда халықтар мен ұлыстардың бірлігі мен татулығына қауіп төндіретін жемқорлық туралыда хабарлады. Ол «Егер ол мүмінге зиян келтіруден бас тартпаса және берген уәдесін орындамаса, онда ол менің үмметім емес », - деген.

 Абдулла ибн Масғудтың рауаятында Алла елшісі (с.а.с.) бізге: «Мен қайтыс болғаннан кейін сіз байлықтың (Мал-дүние жинап, менмендік қылу) және сіз жек көретін басқа да нәрселерге куә боласыз», - деді.  Сахабалар: Уа, Алланың елшісі, бізге не бұйырасыз?  Ол: «Басшыларыңыздың өсиеттерін орындаңдар және Алла алдындағы парызыңызды орындаңдар», - деді.  Олар айтты.  Бұл хадистен белгілі болғандай, қоғамдағы түрлі қақтығыстарға тап болған адамдар үшін ең жақсы әдіс, ел басшысына, билеушілерге бағыну, оның бұйрықтарын орындау.  Себебі, әдетте, тек мемлекет басшысы халықтың тыныштығы мен азаматтардың амандығын қамтамасыз етуге тырысады.

 Бұдан шығатын қорытынды, әрқайсымыз Отанымызды түрлі қастандықтан, алалаушылықтан және бөтен идеялардан қорғаудың маңыздылығын терең сезініп, олардың шынайы мақсатын, ең алдымен жас ұрпаққа, сондай-ақ барлық азаматтарға түсіндіруіміз керек.

 Әрқайсымыздың парызымыз - отандастарымызды қазіргі жағдайдан хабардар болуға, немқұрайлылық пен ысырапшылдықдан аулақ болуға шақыру, әр түрлі секталар мен ұйымдардың, діни және экстремистік сенімдері біздің тұрақты өмірімізге қауіп төндіреді.  Дана халқымыз «абайсыздық - өкініш, сақтық - қауіпсіздік» деп бекер айтпаса керек.

 

Түркістан облысы қоғамдық даму басқармасының

«Дін мәселелерін зерттеу орталығы» КММ-нің

дінтанушы маманы                                                                         Д.Аманов